Demissionair minister Christianne van der Wal (Natuur en Stikstof) heeft adviezen van haar eigen ambtenaren genegeerd bij de vergunningverlening voor Schiphol. De luchthaven kon zo eenvoudiger aan de vereiste natuurvergunning komen, wat krimp voorkwam.
Dat schrijft NRC dinsdag op basis van openbaar gemaakte stukken van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV). “Risico dat rechter hierop terugfluit is aanwezig”, staat er in de stukken over de werkwijze van Van der Wal.
Het gaat over negen boerderijen die Schiphol begin vorig jaar opkocht. Met de stikstofruimte die dat oplevert, kan de luchthaven de natuurvergunning aanvragen.
Toen dit duidelijk werd, was er veel chagrijn over in de Tweede Kamer. “Het is onbestaanbaar dat we in tijden van een klimaatcrisis stikstofruimte gaan inzetten om een vliegveld te openen”, zei Joris Thijssen (PvdA) bijvoorbeeld in een debat op 6 december 2022.
Van ChristenUnie-Kamerlid Pieter Grinwis moesten bedrijven zoals Schiphol “als de gesmeerde bliksem stoppen met hun stikstofstroperij op het platteland.”
Bedrijven mogen volgens ministerie onderling stikstofruimte verhandelen
Een ruime meerderheid in de Kamer vroeg het kabinet toen al een einde te maken aan “de stikstofjacht op boeren voor snelwegen en luchtvaart”. De Kamer wilde dat het kabinet de stikstofruimte zou gebruiken “voor legalisatie PAS-melders en natuurherstel.”
Een woordvoerder van Van der Wal benadrukt desgevraagd dat Schiphol zich strikt genomen aan de wet hield toen het de boerderijen opkocht om de vrijgekomen stikstofruimte zelf te gebruiken. Volgens het ministerie is dan ook geen sprake van een versoepeling van de regels voor Schiphol.
“Private ondernemingen zijn vrij om met elkaar transacties aan te gaan”, schreef Van der Wal al in juni 2023 in een Kamerbrief. Alleen als de overheid bedrijven opkoopt om aan stikstofruimte te komen, moet die ruimte in eerste instantie worden benut voor natuurherstel.
‘We leven in een bananenrepubliek’
Onzin, vindt Johan Vollenbroek, voorzitter van milieuorganisatie Mobilisation for the Environment (MOB). “Het kabinet houdt zich niet aan de wet. We leven in een bananenrepubliek”, zegt hij tegen NU.nl.
Ook als private bedrijven onderling zaken doen, moet de vrijgekomen stikstofruimte gewoon worden gebruikt om de natuur te beschermen, zegt Vollenbroek. Zo staat dat duidelijk in een uitspraak van het Hof van Justitie uit 2018 in een zaak die MOB had aangespannen.
Daarin staat dat projecten alleen kunnen beginnen als “met zekerheid kan worden uitgesloten” dat er negatieve gevolgen zijn voor beschermde natuurgebieden.
“Het is gewoon illegaal wat er gebeurt in Nederland”, zegt Vollenbroek. “Het stikstofdossier hangt als een zwaard van Damocles boven Schiphol.”
Kabinet en Schiphol spraken gedoogconstructie af
MOB heeft momenteel nog meer rechtszaken lopen. Het was deze organisatie die net zo lang tegen het stikstofbeleid van het kabinet procedeerde totdat de Raad van State het in 2019 definitief van tafel veegde.
Sindsdien hebben verschillende kabinetten er geen passende oplossing voor gevonden. Daardoor zit Nederland nog steeds in een stikstofcrisis.
Uiteindelijk sprak het kabinet met Schiphol af dat er een gedoogconstructie zou komen, schrijft NRC op basis van de stukken. “De gedoogconstructie houdt in dat LNV niet zal handhaven als er tijdelijk nog meer vluchten worden uitgevoerd”, staat er.
Ook zou het kabinet het proces rondom de vergunningverlening bewust vertragen, zodat er niet gehandhaafd kon worden. Vollenbroek is niet verbaasd. “Dat zijn we gewend”, zegt hij.
“Ze bedenken een nieuwe list. Net zoals de vorige minister Cora van Nieuwenhuizen dat eerder deed met Lelystad Airport.”
Het ministerie van LNV ontkent in een reactie dat ambtenaren of de minister bewust traineren. “Het is een ingewikkelde kwestie. Dat kost tijd”, zegt de woordvoerder.
De informatie is van: https://www.nu.nl/politiek/6311082/kabinet-sprong-soepeler-om-met-stikstofregels-voor-vergunning-schiphol.html
floriskrant 